Elektrik sistemlerinin olduğu her alanda güvenliği sağlamak için belli kontrollerin yapılmasına ihtiyaç duyulur. Özellikle elektrik sisteminin sağlığı ve güvenliği açısından topraklama ölçümü son derece önemlidir. Endüstriyel tesislerde, ofis binalarında ve pek çok işletmede geniş yer kaplayan elektrik sistemleri için topraklama ölçümü yapılabilir. Elektrik sisteminin sağlığı ile ilgili önemli ip uçları veren topraklama ölçümü her tesisin yaptırması gereken bir işlemdir. Bu noktada topraklama ölçümlerinin belli aralıklarla ve düzenli bir şekilde yapılması son derece önemlidir.
Topraklama güvenliğin yanı sıra elektrik sistemlerindeki koruma elamanlarının doğru çalışması açısından da yardımcı bir elemandır. Özellikle kaçak akım rölesi, parafudr, termik manyetik şalter, otomatik sigorta gibi elektriksel koruma sistemlerinde istenilen değerlere ulaşmak için topraklama ölçümüne ihtiyaç duyulur.
Topraklama İşlemi
Birçok alan için hayati önem taşıyan topraklama ölçümünün belli adımları vardır. Genel anlamda birden fazla topraklama ölçümü yapılır. Buna göre topraklama ölçümüyle ilgili detayları aşağıda bulabilirsiniz.
Çubuk elektrodla topraklama: Topraklama işleminde en az 2-3 adet iletken çubuk desteği gerekir. Çubuk elektrodla yapılan işlemlerde kullanılan çubukların çapı topraklama yapılacak alandaki elektrik akımı tehlikesine göre değişiklik gösterebilir. Genel bir ifadeyle, söz konusu çubukların 12.5 mm ile 40 mm arasından seçilmesi yeterli olacaktır. Tek bir uzun çubuk yerine birkaç parça çubuk kullanılarak topraklama ölçümü esnasında yaşanabilecek sorunlara karşı önlem alınabilir.
Kazayağı biçiminde topraklama: Bu topraklama ölçüm şekli için üç dal halinde kazılmaya ihtiyaç duyulur. Buna göre, toprağın 80 cm derinliğinde yelpaze biçiminde kazılmış kanallardan oluşması gerekir. Kullanılan kanalların şekli kaz ayağına benzediği için bu yönde bir adlandırma yapılmıştır.
Levha elektrodu ile topraklama: Levha ile yapılan topraklama ölçümlerinde diğerlerinde kullanılan iletken çubuklar yerine levhalar tercih edilir. Ölçümde kullanılan levhalar en az 1.5 mm bakır veya 3 mm galvaniz levhadan oluşmalıdır. Aynı zamanda levhaların yüzeyi en az 0.5 m^2 olarak tercih edilmelidir. Levhanın yüzeyine temas eden toprağın elenmiş olmasına ayrıca dikkat etmekte fayda vardır.
Şerit elektrod ile yapılan topraklama: Bu yöntemle yapılan topraklama işleminde iletken olarak bakır şerit tercih edilir. Şerit yuvarlak ise çapının en az 8 mm, lama ise boyut olarak 25×2 mm olması gerekir. Aynı zamanda şerit etrafındaki toprağın elenmiş bir biçimde olması son derece önemlidir.
