Anemometre olarak bilinen alet aynı zamanda rüzgâr hızı ölçer olarak pek çok alanda geniş bir yer kaplar. Bu alet ile gazların en yoğun olduğu nokta olan rüzgarların hızını ölçmek mümkün hale gelir. Anemometreler özellikle hava tahminlerinde sıklıkla kullanılan bir yardımcı üründür. Bunun yanı sıra hava araçlarından rüzgâr tribünlerine, iklimlendirmeden havalandırma sistemlerine kadar pek çok alanda anemometrelerden destek alınır. Birçok alan hakkında bilgi edinmenizi sağlayan anemometreleri kişisel kullanımlar için de tercih edebilirsiniz.
Farklı ihtiyaçlara ve tercihlere özel çözümler sunan anemometreler temelde belli bir işlevi yerine getirir. Buna göre anemometre ile çok düşük hıza sahip hava akımlarından başlayarak ses hızını bile geçebilecek şiddetteki akımları ölçebilirsiniz. Gazların hızlarını direkt olarak ölçmek mümkün olmadığı için, gaz ölçümlerinde maddelerin üzerindeki gazın etkisi üzerinden sonuca ulaşılmaktadır. Rüzgârın hızı ile ilgili ölçümlerde birçok değişken ve parametre söz konusudur. Bu nedenle anemometre ile yapılan ölçümlerde rüzgâr hızını etkileyen birçok faktör göz önüne alınarak ölçüm yapılmalıdır.
Anemometreler rüzgârın elektrik enerjisine dönüştürülmesi prensibi ile çalışma sağlar. Genel olarak anemometreler yapı olarak döner kepçeli ya da pervaneli şekilde kullanıma sunulur. Döner kepçeli anemometreler sayesinde 7 ile 160 km aralığında bulunan hızların ölçümü yapılır. Pervaneli şekilde ise yalnızca 1,6 ile 40 km aralığındaki hızların ölçümü gerçekleştirilebilir.
Anemometre Nedir ve Ne İşe Yarar?
Anemometre, rüzgarın hızını ve bazen de yönünü ölçmek için kullanılan bir cihazdır. Meteoroloji, hava durumu tahminleri, denizcilik, havacılık, tarım ve inşaat gibi birçok alanda önemli bir role sahiptir. Rüzgar hızını hassas bir şekilde ölçerek hava durumunun tahmin edilmesine katkı sağlar ve özellikle açık hava etkinliklerinde veya rüzgarın önemli olduğu operasyonlarda güvenliğin artırılmasına yardımcı olur.
Anemometre Çeşitleri
Anemometreler birkaç farklı türde gelir. En yaygın türlerinden bazıları şunlardır:
- Pervaneli Anemometre: Rüzgarın bir pervaneyi döndürerek hızını ölçer. Yüksek doğruluğa sahip olup çoğunlukla meteorolojide tercih edilir.
- Kupa Anemometre: Küçük fincanların rüzgar tarafından döndürülmesiyle rüzgar hızını belirler. Basit ve dayanıklı yapısı ile açık alan ölçümlerinde kullanılır.
- Ultrasonik Anemometre: Ses dalgaları kullanarak rüzgar hızını ölçer. Yüksek hassasiyet sunduğu için endüstriyel alanlarda yaygın olarak kullanılır.
- Sıcak Tel Anemometre: Telin sıcaklığındaki değişimle rüzgar hızını hesaplar. Laboratuvar çalışmaları ve düşük hızlı rüzgar ölçümlerinde etkilidir.
Anemometrenin Kullanım Alanları
Anemometreler, rüzgar hızı verisi toplamak için meteoroloji istasyonlarında, havalimanlarında, tarım alanlarında, enerji santrallerinde ve çevresel çalışmalar gibi birçok yerde kullanılır. Örneğin, rüzgar enerjisi türbinlerinin verimli çalışması için rüzgar hızını belirlemek önemlidir. Ayrıca tarım alanında, ürünlerin aşırı rüzgarın etkisinden korunması için bu verilere ihtiyaç duyulabilir.
Anemometre, güvenlik ve verimlilik sağlamak için rüzgarın etkisinin kritik olduğu tüm alanlarda önemli bir ölçüm aracıdır.
Anemometre Çeşitleri ve Ölçüm Şekilleri
Genel olarak anemometreler ölçüm şekline ve alanına göre üç farklı şekilde karşınıza çıkar. Buna göre anemometreler ısı ve rüzgâr hızı bağlantısıyla hız ölçümü gerçekleştirir. Söz konusu çeşitlerden ikisi kızdırılmış ince bir tel vasıtasıyla ölçüm yapmak üzere kullanıma sunulur.
Diğer ölçüm seçeneğinde ise telin soğuma beklenir ve bu esnada hız ile ilgili gözlem yapılır. Isı yardımıyla ölçüm yapan üçüncü anemometre çeşidinde alkolün soğuma hızı üzerinden hesaplamalar yapılarak ölçüm sonucuna varılır. Isıyla ölçüm yapan anemometrelerde 8 km’den düşük sıcaklığı ölçmek mümkündür. Rüzgâr hızı basıncı üzerinden hesaplama yapan anemometre çeşidinde ölçüm için bir ucu açık, diğer ucu kapalı ya da iki ucu da açık boru biçiminde sistemlerden destek alınır.
